Hajj en schulden, wat nu?

Vraag:

 Is het verplicht om de hajj te verrichten als iemand schulden heeft, nog studiekosten van kinderen moet betalen, of het geld heeft voor de hajj maar daarna slechts genoeg overhoudt om één maand te overbruggen?

Antwoord

De verplichting van hajj is gekoppeld aan het daadwerkelijk bezitten van voldoende middelen (istita'a). Dit betekent dat men pas verplicht is om de hajj te verrichten als men financieel in staat is, zonder zichzelf of zijn gezin tekort te doen en zonder dat er onbetaalde schulden blijven die op korte termijn moeten worden afgelost. Hajj is pas verplicht als men, na het betalen van zijn schulden en het voorzien in de noodzakelijke kosten voor zichzelf en de mensen waarvoor hij verantwoordelijk is, nog steeds voldoende middelen heeft om de hajj te bekostigen.

1. Schulden en Hajj

Wie schulden heeft, vooral als deze schulden opeisbaar zijn, moet deze aflossen voordat hij hajj verricht. Dit geldt voor persoonlijke schulden, leningen, of betalingsverplichtingen die door de schuldeiser kunnen worden opgeëist. Het niet nakomen van deze verplichtingen zou onrecht zijn tegenover de schuldeiser. Als iemand schulden heeft die hij niet kan aflossen én hajj wil verrichten met dat geld, is hij niet in staat (ghayr mustati'). In dat geval is hajj (nog) niet verplicht.

2. Studiekosten en Onderhoud van Kinderen

De islam verplicht een man om te voorzien in het levensonderhoud en de basisbehoeften van zijn vrouw, kinderen en andere afhankelijke familieleden. Dit omvat voedsel, kleding, onderdak en essentiële kosten, zoals scholing als dat nodig is. Als iemand het geld heeft voor hajj, maar daarna zijn gezin in verlegenheid brengt of basisvoorzieningen niet meer kan garanderen, dan is hij niet verplicht te gaan.

3. Voldoende Middelen, maar Nauwelijks Reserve na de Hajj

Als iemand net genoeg heeft om de hajj te bekostigen, maar daarna weinig tot niets overhoudt en zichzelf of zijn gezin daardoor in onzekerheid brengt, dan is hij volgens de meerderheid van de geleerden niet verplicht om de hajj te doen.

Een persoon moet financieel stabiel zijn, zowel vóór als na de hajj. Het hebben van een reserve die de basislevensbehoeften dekt na terugkomst van de hajj is onderdeel van de voorwaarde van istita’a (vermogen).

Samenvatting:

·      Hajj wordt pas verplicht als men beschikt over de financiële middelen die uitstijgen boven de persoonlijke behoeften, schulden en de noodzakelijke lasten van het gezin.

·      Schulden die direct opeisbaar zijn, moeten eerst worden afgelost.

·      Als iemand zich door de hajj in financiële moeilijkheden brengt, is de plicht niet van toepassing.

Standpunt van het RMG

·      Het verrichten van de hajj is niet verplicht voor wie schulden heeft die hij nog moet aflossen, of wie niet kan voorzien in het onderhoud van zijn gezin zonder financiële moeilijkheden.

·      Als iemand het geld voor de hajj heeft, maar daardoor geen stabiele basis meer heeft om in het eigen levensonderhoud of dat van zijn gezin te voorzien, dan wordt de plicht tot hajj opgeschort totdat hij financieel stabiel is.

·      Wie de middelen heeft, alle schulden heeft voldaan, en geen zorgen hoeft te hebben over de basisvoorzieningen voor zichzelf en zijn gezin, is verplicht de hajj te verrichten zodra mogelijk.

Aanbevelingen

·      Los eerst alle schulden af, vooral als deze opeisbaar zijn.

·      Zorg voor een stabiele financiële situatie voor jezelf en je gezin vóór en na de hajj.

·      Overweeg goed of je de plicht van hajj nu kunt vervullen zonder dat dit leidt tot onrecht tegenover anderen of verwaarlozing van je verantwoordelijkheden.

·      Raadpleeg een betrouwbare geleerde over jouw specifieke financiële situatie als je twijfelt.

Conclusie

Hajj is niet verplicht voor degene die schulden heeft, essentiële verplichtingen moet nakomen voor zijn gezin, of onvoldoende middelen heeft om zijn basislevensbehoeften te waarborgen na de hajj. De islam legt de nadruk op financiële verantwoordelijkheid en rechtvaardigheid voordat men deze belangrijke verplichting op zich neemt.

Moslim en Vegetariër, kan dat?

Vraag:

Mag een moslim ervoor kiezen om vegetariër te zijn en geen vlees meer te eten, terwijl vlees in de islam als halal is toegestaan? Is dit toegestaan binnen de islamitische wetgeving, of wordt dit gezien als het afwijzen van wat Allah halal heeft verklaard?

Antwoord:

De islamitische wetgeving biedt ruimte voor persoonlijke keuzes, zolang deze keuzes niet in strijd zijn met de basisprincipes van de sharia en de intentie zuiver blijft. De kwestie van vegetarisch leven vereist een genuanceerd begrip van halal en haram, evenals van de intenties en context waarin iemand ervoor kiest geen vlees te eten.

Sommige stemmen beweren dat een moslim die geen vlees eet, de schepping van Allah of de voorschriften van de islam afwijst. Dit is echter een misvatting die niet strookt met de bronnen van de islam, noch met de praktijk van de vrome voorgangers.

De hogere doelen van de sharīʿa (maqāṣid ash-sharīʿa) erkennen de bescherming van leven, gezondheid en welzijn. Deze doelen sluiten niet uit dat een moslim ervoor kiest om af te zien van vleesconsumptie.

1. Wat is de Status van Vlees Eten in de Islamitische Wetgeving?

Vlees eten is toegestaan (halal), mits het dier op islamitisch correcte wijze geslacht is en de consumptie plaatsvindt binnen de grenzen van matiging en dankbaarheid aan Allah. Het is geen verplichting. Er is geen tekst in de Koran of Soenna die voorschrijft dat een moslim vlees moet eten.

De Profeet Mohammed (vrede zij met hem) at vlees, maar vaak ook periodes niet. Zijn dieet was eenvoudig, en overconsumptie van vlees werd niet aangemoedigd.

2. Wanneer Wordt Het Problematisch?

Een moslim die vlees vermijdt om gezondheidsredenen, uit compassie voor dieren, of vanwege milieuzorgen, handelt binnen de ruimte die de islam biedt. Dit wordt pas problematisch als iemand beweert dat vlees eten op zich haram is of dat Allah’s schepping tekortschiet, wat inhoudt dat men een religieuze grens overschrijdt.

Allah zegt: "Hij is het Die voor jullie alles heeft geschapen wat op de aarde is."

(Soerat al-Baqarah, 2:29)

Het erkennen van de toelaatbaarheid van vlees, zonder het zelf te eten, is volledig toegestaan. Het verwerpen van Allah's geboden of halal-verklaringen is echter niet toegestaan.

3. De Realiteit van Vegetarisme onder Moslims Vandaag

Steeds meer moslims kiezen ervoor om geen vlees te eten, mede vanwege de industriële bio-industrie en het gebrek aan controle over halal-slachtprocessen. Anderen kiezen uit gezondheidsoverwegingen voor een plantaardig dieet. Deze keuzes zijn legitiem zolang de islamitische principes worden gerespecteerd.

Ibn Qayyim al-Jawziyya vermeldt in Zad al-Ma'ad dat de Profeet zich in zijn dieet beperkte en vlees met mate at. Hij spoorde aan tot een gebalanceerde levensstijl, zonder overdaad of verspilling.

4. Het Belang van Intentie en Erkenning van Halal en Haram

De intentie waarmee men vegetariër wordt, is cruciaal. Het is een kwestie van persoonlijke voorkeur, geen religieuze verplichting of afwijzing van halal. Erkenning van wat halal is blijft verplicht, ook al kiest men ervoor datgene niet te consumeren.

De Profeet (vrede zij met hem) zei:

"De daden zijn slechts met de intenties, en ieder krijgt wat hij heeft bedoeld." (Sahih al-Bukhari, 1)

Standpunt van het RMG

·      Het is toegestaan voor een moslim om vegetariër te zijn, zolang hij erkent dat vlees halal is volgens de islamitische wetgeving.

·      Er is geen religieuze verplichting om vlees te eten, noch is het vermijden van vlees een tekortkoming in het geloof.

·      Het vermijden van vlees omwille van gezondheid, dierenwelzijn of milieuoverwegingen valt onder toegestane persoonlijke keuzes.

Wat niet is toegestaan, is het verklaren dat vlees eten op zich haram is, tenzij het werkelijk haram is verklaard volgens de islamitische regels (bijvoorbeeld wanneer het dier onrechtmatig is geslacht).

Aanbevelingen

·      Wees bewust van je intentie en blijf erkennen wat halal is volgens de islam.

·      Informeer jezelf over de islamitische voorschriften rond voeding, ethiek en gezondheid.

·      Respecteer de keuzes van anderen, zolang deze binnen de grenzen van de sharia blijven.

·      Werk aan een bewustwording binnen de gemeenschap over gezondheid, duurzaamheid en islamitische ethiek in voeding.

Conclusie

Vegetariër zijn is toegestaan voor moslims, mits men de islamitische regels respecteert en niet ontkent wat Allah halal heeft gemaakt. Het is een persoonlijke keuze, geen religieuze verplichting. De islam moedigt aan tot matiging, gezondheid en welzijn, ongeacht het dieet.

De toekomst van de moslimgemeenschappen in Europa vraagt om bewustzijn, verantwoordelijkheid en respect voor de diversiteit aan keuzes die de islam toestaat.



Zijn Moslims Verplicht om te Emigreren naar een Moslimland

Vraag:

Is het verplicht voor moslims die in het Westen wonen om hijra (emigratie) te maken naar een islamitisch land? Of mogen zij blijven, zelfs als zij niet in een volledig islamitische omgeving leven? Wat zegt de islam hierover, en wat is het belang van bijdragen aan de islamitische toekomst in Europa?

Antwoord:

De kwestie van hijra (emigratie) wordt geregeld op basis van duidelijke principes uit de sharia, die rekening houden met omstandigheden, doel en haalbaarheid.

Er zijn meningen die stellen dat hijra altijd verplicht is voor moslims in niet-islamitische landen. Deze visie is onvolledig en onrealistisch, en strookt niet met de praktijk van de geleerden door de eeuwen heen, noch met de context van moslims in Europa vandaag. De hogere doelen van de sharīʿa (maqāṣid ash-sharīʿa) vragen om wijsheid, contextbewustzijn en gemeenschapsopbouw, niet om massale verplaatsingen die meer schade dan voordeel opleveren.

1. Wat is Hijra in de Islamitische Wetgeving?

Hijra betekent letterlijk het verlaten van iets, en in de sharia verwijst het naar emigratie van een plaats van onderdrukking of zonde naar een plaats waar men de islam kan praktiseren.

De eerste hijra was naar Abyssinië (al-Ḥabasha) en later naar al-Madīna, waar moslims vluchtten om hun geloof vrij te kunnen belijden.

2. Wanneer is Hijra Verplicht?

Volgens de geleerden is hijra verplicht als aan drie voorwaarden wordt voldaan:

·      De moslim kan zijn geloof niet praktiseren waar hij zich bevindt.

·      Hij vreest voor zijn geloof of dat van zijn gezin.

·      Er is een veilige plek waar hij wél zijn geloof kan belijden.

·      Zodra een moslim zijn gebeden kan verrichten, zich kan onthouden van verboden zaken, zijn kinderen islamitisch kan opvoeden, en openlijk moslim kan zijn, valt de verplichting tot hijra weg.

Ibn Ḥajar al-ʿAsqalānī zegt in Fatḥ al-Bārī (389/6):

"Hijra blijft verplicht voor wie niet in staat is zijn religie te behouden."

De implicatie hiervan is dat als het behoud van de religie mogelijk is, de verplichting niet geldt.

3. De Realiteit van Moslims in het Westen Vandaag

In België, Europa en vele andere niet-islamitische landen hebben moslims vrijheid om te bidden, moskeeën te bouwen, hun geloof te onderwijzen en gemeenschappen op te bouwen.

Het is mogelijk om islamitisch onderwijs te organiseren, halal voorzieningen te hebben, islamitisch leven te leiden, en invloed uit te oefenen in de maatschappij. Hierdoor valt de noodzaak voor hijra in zijn oorspronkelijke zin weg.

4. Het Belang van Blijven en Werken aan de Toekomst Hier

De moslimgemeenschap in Europa is geen tijdelijke aanwezigheid. Het is een blijvende verantwoordelijkheid. De kinderen en toekomstige generaties verdienen een stabiele islamitische identiteit in de landen waar zij wonen. Er is een gemeenschappelijke plicht (farḍ kifāya) om hier onderwijs, instituten en moskeeën te vestigen, de islam uit te leggen aan anderen en rechtvaardigheid te bevorderen.

Imām al-Qarāfī zei in al-Furūq (4/117):

"De moslim is verantwoordelijk voor zijn omgeving, zelfs als hij zich in een gebied van niet-moslims bevindt, door te streven naar rechtvaardigheid en het weren van onrecht."

De daʿwa en maatschappelijke verantwoordelijkheid eindigen niet bij landsgrenzen. Integendeel, blijven en bijdragen is vaak een grotere prioriteit dan vertrekken.

5. De Mythe van Islamitische Landen als Ideale Bestemming

Sommige stemmen promoten hijra als oplossing, maar negeren:

·      Dat veel zogenaamd islamitische landen geen veiligheid, vrijheid of stabiliteit bieden.

·      Dat corruptie, onrechtvaardigheid en schending van rechten daar vaak aanwezig zijn.

·      Dat het praktiseren van de islam (zoals onderwijs, daʿwa of zelfs gebed) in sommige gevallen moeilijker is dan in Europa.

·      De hijra van vandaag is niet altijd een reis van dār al-kufr naar dār al-islām, maar eerder van orde naar chaos, of van mogelijkheid naar beperking.

6. Wat is de Ware Hijra Vandaag?

De Profeet (vrede zij met hem) zei:

"De muhājir is degene die wegblijft van dat wat Allah verboden heeft." (Ṣaḥīḥ al-Bukhārī, 10)

De innerlijke hijra—het verlaten van zonde, het streven naar zuiverheid en het bouwen van een islamitisch leven waar men ook is—is de belangrijkste hijra van deze tijd. De daʿwa in het Westen, het beschermen van de islamitische identiteit en het opbouwen van sterke gemeenschappen zijn vaak een grotere verantwoordelijkheid dan fysiek emigreren.

Standpunt van het RMG

Hijra is niet verplicht voor moslims die hun religie vrij kunnen praktiseren, zoals in België en de meeste Europese landen.Het is zelfs af te raden om te vertrekken als dit leidt tot verlies van stabiliteit, kennis,  opvoeding of maatschappelijke verantwoordelijkheid. Moslims in Europa hebben de plicht om hier te blijven en te bouwen, te werken aan daʿwa, onderwijs, sociale rechtvaardigheid en bescherming van hun gemeenschap.

Aanbevelingen

·      Blijf bouwen aan sterke, stabiele moslimgemeenschappen in Europa.

·      Investeer in onderwijs, gezinnen en jongeren zodat zij standvastig blijven in hun geloof.

·      Werk samen met betrouwbare geleerden en instellingen die streven naar een duurzame islamitische aanwezigheid hier.

·      Laat je niet misleiden door simplistische of radicale oproepen om te vertrekken, zonder inzicht in de feitelijke situatie of de verantwoordelijkheid tegenover de ummah.

Conclusie

Hijra is geen absolute plicht voor moslims in Europa die hun religie kunnen praktiseren. De grote verantwoordelijkheid ligt in het opbouwen van de islamitische aanwezigheid hier, met wijsheid, standvastigheid en geduld. De toekomst van de islam in Europa vraagt om aanwezigheid, niet afwezigheid.